کد مطلب:180042 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:295
تأسیس عزاداری
سوگواری برای امام حسین علیه السلام و تشكیل مجالس به این عنوان، یكی از مهمترین و عمیقترین و در عین حال ساده ترین راهی است كه موجب تجدید خاطره ی نهضت عاشورا، و زنده نگه داشتن فرهنگ آن نهضت است، و به طور مداوم و مكرر، خاطرات جانبازیهای شهیدان كربلا را یادآوری نموده و روحیه ی مقاومت مردم را در برابر طاغوتها و انحرافها بیشتر خواهد كرد. البته در صورتی كه سوگواری صحیح و مثبت باشد.
امام سجاد علیه السلام و حضرت زینب علیهاالسلام از همان آغاز در فكر تأسیس سنت عزاداری بودند. نخستین مجالسی كه به این عنوان تشكیل شد، در شام پایتخت یزید بود. پس از آنكه سیاست یزید عوض شد و تصمیم گرفت از سخت گیری دست بردارد و اظهار پشیمانی كند. در همین فرصت، حضرت زینب علیهاالسلام برای یزید پیام فرستاد تا اجازه دهد برای مصائب برادرش امام حسین علیه السلام مجالس عزاداری بپا كند. قطعاً امام سجاد علیه السلام نقش اصلی را در این پیشنهاد داشته است.
[ صفحه 52]
یزید موافقت كرد. امام سجاد علیه السلام و همراهان، هفت روز در «دار الحجاره ی» شام، مجالس عزاداری برقرار نمودند. زنان بسیاری در آن شركت می نمودند، ذكر و یاد حسین علیه السلام و شهیدان كربلا به گوش همه ی مردم رسید. احساسات مردم به قدری تحریك شد كه نزدیك بود به كاخ یزید هجوم ببرند و او را بكشند. مروان كه در شام بود، احساس خطر كرد و به یزید گفت: صلاح نیست امام سجاد و همراهانش در شام بمانند، زودتر آنها را به مدینه بازگردان.
یزید آنها را پس از هفت روز عزاداری (یعنی روز هشتم) به سوی مدینه حركت داد. [1] .
بنابراین، مؤسس سنت عزاداری، امام سجاد علیه السلام و زینب علیهاالسلام بودند.
شاهد دیگر بر این مطلب اینكه: هنگامی كه كاروان امام سجاد علیه السلام شام را به قصد مدینه ترك كردند، بنابر این بود كه یك راست به طرف مدینه بروند؛ ولی در مسیر راه، نخست به سوی كربلا رفتند، و در آنجا اربعین حسینی، در كنار قبور مطهر شهدا، سه روز عزاداری كردند.
جابر بن عبدالله انصاری در آنجا حضور داشت، و در این سه روز عده ای از بنی هاشم و اهل كوفه و... اجتماع نمودند و عزاداری نمودند. این برنامه نیز تأكید دیگری بر حفظ سنت عزاداری شد
[ صفحه 53]
و بعد از آن در مدینه ادامه یافت و كم كم گسترش پیدا كرد كه امروز در سراسر جهان تشیع و رهروان راه خاندان رسالت علیهم السلام به عنوان یك سنت بزرگ، در سطح وسیع اجرا می شود.
گوشه ای از عزاداری امام سجاد علیه السلام چنین بود كه به جابر بن عبدالله انصاری خطاب كرد و گفت:
یا جابر هیهنا والله قتلت رجالنا و ذبحت اطفالنا، و سبیت نسائنا و حرقت خیامنا:
«ای جابر! سوگند به خدا در همین جا مردان ما كشته شدند و نوجوانان ما سر بریده شدند، و زنان ما اسیر گشتند و خیمه های ما به آتش كشیده شد.» [2] .
امام سجاد علیه السلام و حضرت زینب علیهاالسلام از همان آغاز در فكر تأسیس سنت عزاداری بودند. نخستین مجالسی كه به این عنوان تشكیل شد، در شام پایتخت یزید بود. پس از آنكه سیاست یزید عوض شد و تصمیم گرفت از سخت گیری دست بردارد و اظهار پشیمانی كند. در همین فرصت، حضرت زینب علیهاالسلام برای یزید پیام فرستاد تا اجازه دهد برای مصائب برادرش امام حسین علیه السلام مجالس عزاداری بپا كند. قطعاً امام سجاد علیه السلام نقش اصلی را در این پیشنهاد داشته است.
[ صفحه 52]
یزید موافقت كرد. امام سجاد علیه السلام و همراهان، هفت روز در «دار الحجاره ی» شام، مجالس عزاداری برقرار نمودند. زنان بسیاری در آن شركت می نمودند، ذكر و یاد حسین علیه السلام و شهیدان كربلا به گوش همه ی مردم رسید. احساسات مردم به قدری تحریك شد كه نزدیك بود به كاخ یزید هجوم ببرند و او را بكشند. مروان كه در شام بود، احساس خطر كرد و به یزید گفت: صلاح نیست امام سجاد و همراهانش در شام بمانند، زودتر آنها را به مدینه بازگردان.
یزید آنها را پس از هفت روز عزاداری (یعنی روز هشتم) به سوی مدینه حركت داد. [1] .
بنابراین، مؤسس سنت عزاداری، امام سجاد علیه السلام و زینب علیهاالسلام بودند.
شاهد دیگر بر این مطلب اینكه: هنگامی كه كاروان امام سجاد علیه السلام شام را به قصد مدینه ترك كردند، بنابر این بود كه یك راست به طرف مدینه بروند؛ ولی در مسیر راه، نخست به سوی كربلا رفتند، و در آنجا اربعین حسینی، در كنار قبور مطهر شهدا، سه روز عزاداری كردند.
جابر بن عبدالله انصاری در آنجا حضور داشت، و در این سه روز عده ای از بنی هاشم و اهل كوفه و... اجتماع نمودند و عزاداری نمودند. این برنامه نیز تأكید دیگری بر حفظ سنت عزاداری شد
[ صفحه 53]
و بعد از آن در مدینه ادامه یافت و كم كم گسترش پیدا كرد كه امروز در سراسر جهان تشیع و رهروان راه خاندان رسالت علیهم السلام به عنوان یك سنت بزرگ، در سطح وسیع اجرا می شود.
گوشه ای از عزاداری امام سجاد علیه السلام چنین بود كه به جابر بن عبدالله انصاری خطاب كرد و گفت:
یا جابر هیهنا والله قتلت رجالنا و ذبحت اطفالنا، و سبیت نسائنا و حرقت خیامنا:
«ای جابر! سوگند به خدا در همین جا مردان ما كشته شدند و نوجوانان ما سر بریده شدند، و زنان ما اسیر گشتند و خیمه های ما به آتش كشیده شد.» [2] .
[1] اقتباس از نفس المهموم، ص 262.
[2] اقتباس از اعيان الشيعه، ج 1، ص 617 - مقتل الحسين مقرم، ص 455.